Bölümümüz öğretim üyelerinden Dr. Öğr. Üyesi Deniz İBİLİOĞLU'nun da aralarında bulunduğu Türk, ABD'li ve Fransız bilim insanlarının bulunduğu bir ekip, yaklaşık 40 milyon yıl önce ortadan kaybolan bir kıta keşfetti. 'Balkanadolu' adı verilen kıta, Balkanları ve Anadolu topraklarını kapsıyor.

Earth Science Reviews adlı dergide yayımlanan çalışmanın yazarları, Balkanadolu kıyasının daha önce komşu kıtalardan ayrılmış olan Asya memelilerinin yaklaşık 34 milyon yıl önce Avrupa'yı kolonize etmesine izin vermiş olabileceğini açıkladılar.

Ancak ekibe göre, 34 milyon yıl önceki büyük bir buzullaşma muhtemelen Antarktika buz tabakasının oluşumuna yol açarak bu süreçte deniz seviyelerinin düşmesine ve Balkanadolu’nun Batı Avrupa'ya bağlamasına neden oldu. Bu durumun ardından,  Afrika ve Arap Yarımadası'ndaki memelilerin üçte ikisinden fazlası, küreselsoğuma ve deniz seviyesindeki düşüşlerin damgasını vurduğu Eosen-Oligosen (55 ila 34 milyon yıl önce) geçişi sırasında yok oldu.

Aynı zamanda Avrasya'da, bu küresel çevresel etkiler, Avrupa'da 'Grande Coupure' olarak bilinen deniz organizmaları, bitkiler ve kara hayvanlarının toplu olarak yok olmasına yol açtı.

ÇOK ÇEŞİTLİ TÜRLERE EV SAHİPLİĞİ YAPTI

Eosen döneminde milyonlarca yıl boyunca, Batı Avrupa ve Doğu Asya, çok farklı memeli faunasına sahip iki ayrı kara kütlesi oluşturdu.

Örneğin Avrupa ormanları, günümüz atlarıyla uzaktan akraba olan, ancak daha çok günümüz tapirlerine benzeyen, soyu tükenmiş bir grup olan Palaeotheres gibi yerli faunaya ev sahipliği yaparken Asya'da, bugün her iki kıtada da bulunan memeli aileleri de dahil olmak üzere daha çeşitli bir fauna yaşıyordu.

Grande Coupure adı verilen ve günümüzden yaklaşık 34 milyon yıl önce olaylarda, Batı Avrupa daha sonra Asya türleri tarafından kolonize edildi, bu da omurgalı faunasının büyük bir yenilenmesine ve yerli memelilerin yok olmasına yol açtı.

Bununla birlikte, Balkanlar'da bulunan fosiller, Asya memelilerinin Grande Coupure'den 5 ila 10 milyon yıl önce Güney Avrupa'da bulunduğunu ve bilim insanlarının kafasını karıştıran daha eski bir kolonizasyonu akla getirdi.

ANADOLU'NUN MİLYONLARCA YIL ÖNCEKİ TÜR ZENGİNLİĞİNİ KANITI: BÜYÜKTEFLEK

Şimdi, Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi (CNRS) araştırmacıları tarafından yönetilen Fransız, Amerikalı ve Türk paleontologlar ve jeologlardan oluşan ekip, cevabı bulduklarını düşünüyor.

Bilim insanları, Türkiye'de Büyükteflek adı verilen  38 ile 35 milyon yıl öncesine ait yeni bir fosil yatağı  keşfettiler. Asya kökenli memelilere ev sahipliği yapan yatak,  Anadolu'da şimdiye kadar keşfedilen en erken fosillere sahip. Ayrıca, araştırmacılar bölgede  Eosen'in sonunda ölen büyük gergedanlara benzeyen Brontotheres'e ait çene parçaları da buldular.

Bu durum bilim insanlarının Balkananadolu’nun 40 milyon yıl önce Asya memelileri tarafından henüz tam olarak anlaşılamamış coğrafi değişikliklerin bir sonucu olarak kolonize edildiği sonucuna varmalarına neden oldu. 

Sonuç olarak araştırmacılar, yaklaşık altı milyon yıl sonra büyük bir buzullaşmanın deniz seviyelerini düşürerek Balkananadolu’yu Batı Avrupa'ya bağladığına ve Asya memelilerinin kıtayı kolonileştirmesine izin verdiğine inandıklarını söyledi.

Çalışmanın yazarları, "Bu dağılma olayının muhtemelen Batı Avrupa'daki Grande Coupure'dan önce gelen faunal dönüşümlerin habercisi olduğunu gösteriyoruz ve bu nedenle türlerin tarihinin  Avrasya'nın güney yolunun orta Eosen kadar erken bir tarihte başladığını gösteriyor" diye yazdılar.

Kaynak:
https://www.ntv.com.tr/galeri/dunya/turkiyenin-icinde-yer-aldigi-kayip-kita-balkananadolu-40-milyon-yil-sonra-kesfedildi-turlerin-evrimini-aydinlatti,doPHYAGub0S8993u3XYhnA/uupk-MM6SUubVf6eMw_EBw